HISTORIA

Oddział Związku Sybiraków w Radomiu powstał z inicjatywy Bolesława Smólskiego, uczestnika pierwszego, grudniowego spotkania Sybiraków w Warszawie. Grupa założycielska, jaka skupiła się wokół jego osoby liczyła sześć osób. Zarząd Główny w dniu 31 marca 1989 roku podjął uchwałę o powołaniu w Radomiu Oddziału i nadał członkostwo uczestnikom grupy założycielskiej upoważniając do zorganizowania walnego zgromadzenia.
I Walne Zgromadzenie odbyło się 15 kwietnia 1989 roku. Uczestniczyło w nim ponad sto osób. Wybrano zarząd Oddziału. Prezesem zarządu został Bolesław Smólski. Siedzibą Zarządu było prywatne mieszkanie prezesa Smólskiego.
II Walne Zgromadzenie odbyło się 10 września 1993 roku. Ustępujący zarząd złożył sprawozdanie z dotychczasowej działalności oraz przedstawił plan pracy na następną kadencję przyjęty przez delegatów. Wybrano zarząd Oddziału. Na prezesa ponownie wybrano Bolesława Smólskiego. Oddział w tym okresie liczył 301 członków i dwa koła - w Radomiu i Grójcu.
III Walne Zgromadzenie odbyło się 15 września 1996 roku na prezesa ponownie wybrano Bolesława Smólskiego, animatora i organizatora życia związkowego na Ziemi Radomskiej.
Pierwszą wspólną inicjatywą Sybiraków był udział w organizacji obozu letniego dla młodzieży polskiej z Kazachstanu. Przebywające w lipcu 1989 roku w Radomiu dzieci otoczono serdeczną opieką. Zorganizowano dla nich wiele imprez kulturalnych i krajoznawczych.
W 72. rocznicę odzyskania niepodległości, 11 listopada 1990 roku w kościele w Radomiu odbyło się uroczyste poświęcenie sztandaru Oddziału.
W rocznicę tragicznej agresji sowieckiej na Polskę, 17 września 1991 roku w kościele garnizonowym pod wezwaniem św. Stanisława w Radomiu, podczas uroczystej mszy św. poświęcona została tablica upamiętniająca polskich oficerów i żołnierzy zamordowanych przez NKWD. Tego dnia, postanowieniem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczonych zostało 10 sybiraków. Złoty Krzyż, Zasługi otrzymały dwie osoby. Odsłonięcie i poświęcenie pomnika Ofiar Katynia, Sybiru i Więźniów Politycznych odbyło się 16 maja 1993 roku. Pomnik usytuowany na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu poświęcił ksiądz biskup Edward Materski. W uroczystości uczestniczyli sybiracy z całego kraju z pocztami sztandarowymi, kompania honorowa Wojska Polskiego, przedstawiciele Policji i miejscowe społeczeństwo. Tego samego dnia odbyło się odsłonięcie tablicy umieszczonej na murze gmachu Sądów w Radomiu poświeconej pamięci sądowników radomskich podstępnie aresztowanych przez NKWD 17 stycznia 1945 roku. Wywiezieni na Ural - zginęli w łagrach i więzieniach.
17 września 1994 roku w 55. rocznicę napaści wojsk sowieckich na Polskę, w Grójcu odbyły się uroczystości związane z poświęceniem pamiątkowej tablicy ufundowanej przez Sybiraków, gminę Grójec, miejscowego kamieniarza i lokalne instytucje. Poświęcenie tablicy wmurowanej w kościele Św. Mikołaja odbyło się podczas mszy św. Odbył się apel poległych żołnierzy - Sybiraków, którzy w okresie II wojny światowej walczyli na różnych frontach. Odsłonięcia tablicy dokonali burmistrz miasta i gminy Grójec i poseł na sejm.
Na wniosek zarządu Kola Urząd Miasta w Grójcu nadał jednej z ulic nazwę „Sybiraków". Ponadto radomscy sybiracy współuczestniczyli w budowie pomnika Sybiraków i Więźniów Politycznych, który znajduje się na cmentarzu oraz obelisku Sybiraka i Żołnierza Armii Krajowej.
W 1993 roku w Oddziale założono Kronikę, którą prowadzi Józef Przybyła odnotowując w niej ważniejsze wydarzenia z życia Oddziału.
Za pracę i oddanie sprawie Sybiraków wielu zostało odznaczonych Odznaką Honorową Sybiraka. Oddział wydał ponad 30 różnorodnych publikacji poświęconych bieżącej informacji i tematyce sybirackiej.